Месяц: Сентябрь 2019

Նախադասության մեջ տեղադրի′ր տրված բառերը՝ համապատասխան փոփոխություններ  անելով:

1.Գերանը  վաղուց տեղաշարժվել էր  ՝  դեռ  անցյալ գարուն հաճախադեպ  տեղատարափ  անձրևների ժամանակ,  գուցե և  ավելի առաջ, բայց  պապը նոր միայն նկատեց:

(անձրև, նկատել, գարուն, տեղաշարժել)

2.Այդ հոգեհարազատ,  փոքր-ինչ   մոռացված   մեղեդին  թախիծով  պարուրեց  զինվորական   ՝  դաժան  մարտին  կարծրացած  հոգին և   տխրեցրեց նրան:

(տխրել,  մոռանալ,  զինվորական, մարտ)

3.Շրջակա  գյուղերից  եկածները  նախօրոք  խռնվել էին  քաղաքի  մայր  եկեղեցու  առջև,  մյուսները  կուտակվեցին   մոտակա  փողոցներում,      շենքի   տանիքներին:

(եկեղեցի,  շենք, գալ,  կուտակել)

4.Լուսնի եղջյուրն անհետացավ Քարքե լեռան հետևում,  և Տարոնը ընկղմվեցավ գիշերային լռության մեջ:

(Լուսին, լեռ, լռություն, Տարոն)

Բնական ռեսուրսների շարքում առանձնահատուկ դեր ունեն ջրային ռեսուրսսները: Բավական է նշել, որ կենդանի օրգանիզմների կազմության մեծ մասը կազմում է ջուրը, և կարելի է հասկանալ, թե ինչ դերի մասին է գնում խոսքը:Քաղաքակրթության զարգացման հետ մարդը իր կենսագործունեության մեջ ավելի մեծ քանակությամբ ջուր է օգտագործում: Ժամանակակից քաղաքակիրթ մարդուն օրական անհրաժեշտ է ավելի քան 500 լիտր ջուր: Ընդ որում, միայն սննդառության գործընթացը նորմալ կազմակերպելու համար մարդուն անհարժեշտ է լինում 10 լիտր քաղցրահամ ջուր:ՀՀ ջրային ռեսուրսների համակարգում հատուկ դեր են կատարում գետերը: ՀՀ-ում կա մոտ 10 հազ. գետ ու գետակ, որից 100 կմ և ավելի երկարություն ունեն ընդամենը 6-ը:ՀՀ գետերը ունեն օգտագործման երկու հիմնական տեսակ` ոռոգչային և էլեկտրաէներգետիկ: Ոռոգման համար ջրերի ռացիոնալ օգտագործման նպատակով գետերի վրա կառուցվել են ջրամբարներ, որոնց թիվը ՀՀ-ում հասնում 80-ի մոտ 990 մլն քմ ընդհանուր մաերեսով: Դրանք օգտագործվում են հիմնական ոռոգման, էներգետիկ, ձկնաբուծական նպատակներով: Ջրամբարներից ամենախոշորը Ախուրյանն է 525 մլն խմ ծավալով, որից օգտվում է նաև Թուրքիան: ՀՀ գետերի էներգետիկ նպատակներով օգտագործման մասին է վկայում նաև ՀՀ-ում առկա Ջրէկ-ները: Դրանցից հայտնիներն են Սևան-Հազդան կասկադը (6 Ջրէկ), Որոտանի կասկադը (3 Ջրէկ): Նախատեսվում է կառուցել ևս 64-ը: ՀՀ-ում ջրային ռեսուրսների ռացիոնալ օգտագործման համար կառուցվել են նաև ջրանցքներ:

Հայաստանի Հանրապետության ջրային ռեսուրսների համակարգում պատկառելի տեղ են զբաղեցնում լճերը:

Հարցեր

1 ․Օրեկան քանի լիտր ջուր է պետք մարդուն։(500լիտր)

2. Որոնք են ՀՀ գետերի օգտագործման երկու հիմնական տեսակները։ (Ոռոգչային և էլեկտրաէներգետիկ)

3 .Որն է ջրամբարներից ամենամեծը։ (Ախուրյանը)

Կատարել եմ էկոլոգիական փորձ .

Վերցրել եմ եռեցրաց֊սառեցրաց ջուր և համամեմատել սովորականի հետ։

Գույներով և հոտով նման էին, բայց եռեցրաց֊սառեցրացից ես ժանգահամ զգացի։

Բարոյականությունը ինձ թվում է մարդկանց բնավորության մի ճյուղ է։

Եթե գեղագիտության մեջ գնահատում ենք գեղեցիկն ու տգեղը, ապա բաևոյականության մեջ բաին ու չարը ։Բարոյականության մեջ տարբերակվում են 3 տեսակ՝ բարոյական, անբարոյական և ոչ բարոյական։Բաևոյական ասելով ես հասկանում եմ լավը, բարին, անբարոյականը՝ վատը, չարը, իսկ ոչ բարոյականը նշանակում է բարոյական հարթությունից դուրս, այսինքն դա ոչ բարոյական , ոչ անբարո այսպես ասած զրոյական կետ։Բարի մարդը բարոյապես առողջ է,անբարոն հիվանդ։Որքան մարդիկ բարի են լինում ,այնքան ավելի շատ բարություն են տեսում դիմացինի մեջ։Իմ կարծիքով բարոյական առժեքներին հետևելը բոլորիս պարտքն է, և պարտքի չկատարումը ընկալվում է , որպես մեղք և տանջում մարդու խիղճը։

Մ.թ.ա. 140թ. ծնված Տիգրան Մեծը՝ հայոց թագավորի որդին, մինչև քառասունհինգ տարեկան պատանդ է պահվել Պարթևական տերության արքայի մոտ։ Հոր մահից հետո նա, որպես փրկագին վճարելով «Յոթանասուն հովիտները», ազատ է արձակվում և վերադառնում Հայաստան իր օրինական գահը զբաղեցնելու, ինչից հետո անմիջապես անցնում է Հին աշխարհը վերաձնելուն։ Հաջող դաշինքների և սրատես քաղաքականության շնորհիվ՝ նա հզորանում է, որն ապա գործի է դնում Մեծ Հայքի տարածքն ընդարձակելու համար։ Տիրելով Կասպից ծովից մինչեւ Միջերկրական ծովը ձգվող մի լայնարձակ երկրատարածքի՝ նա պարթևներից խլում է «Արքայից արքա» տիտղոսը և այդուհետ ամենուր հանրությանը երևում միայն չորս հպատակ արքաների ուղեկցությամբ։

Նրա հզորանալն աստիճանաբար սկսում է անհանգստացնել Հռոմին՝ ժամանակի հզորագույն կայսրությանը։ Մի շարք ճակատամարտերի ու ձգձգվող պատերազմական դրության հետևանքով Տիգրանն ի վերջո պարտություն է կրում հռոմեական մեծ զորավար Պոմպեոսից, սակայն, այնուամենայնիվ, պահպանում է հռոմեացի ժամանակակիցների հարգանքը ե մինչեւ մահը շարունակում կառավարել Հայքը՝ գահը փոխանցելով որդուն՝ Արտավազդին։

Մայրաքաղաք Տիգրանակերտը կառուցվեց մ.թ.ա. 70-ական թվականների ընթացքում ։

Սելևկյան թագի նվաճում

Հյուսիսային Միջագետքի նվաճումից հետո Հայքի հաջորդ թիրախը պետք է դառնար Ասորիքը, որը նախկինում հսկայածավալ Սելևկյանների կայսրության կենտրոնն էր։Գահակալական կռիվներից հետո հյուսվել էր երկրի վիճակը։ Վերջիններս բավականին լավ գիտակցում էին, որ այդ ամենի շարունակականությունը միանշանակ կերպով երկիրը տանելու էր կործանման և որոշում են Սելևկյան գահը վստահել մեկ այլ երկրի թագավորի։Ի վերջո այդ ընտրությունը կանգ է առնում Տիգրան Մեծի վրա և հայոց արքան մ․թ․ա․ 84 թվականին հրավիրվում է Ասորիք՝ իշխելու։ Արքայից արքային սելևկյան ավագանին ընդունում է մեծ ցնծությամբ և քաղաքի դարպասները բացում նրա զորքի առջև։ Այդ կապակցությամբ 1-2-րդ դարերի հռոմեացի պատմիչ Պոմպեոս Տրոգոսը գրել է․

Տիգրան Մեծը Անտիոքում իշխում է 17 տարի։ Ըստ վերլուծաբաններից մեկի՝ Մեծ Հայքի գերիշխանության տարիներին «Սիրիան ազատ շունչ քաշեց, և թեպետ ենթարկվեց նվաստացուցիչ օտարի իշխանությանը, սակայն ունեցավ խաղաղություն, ապահովություն և բարեկեցություն»։ Ասորիքից բացի, Տիգրանին է անցնում նաև առևտրային կարևորագույն նշանակություն ունեցող Փյունիկիան։ Այն Չինաստանն ու Հնդկաստանը կապում էր Միջերկրական ծովի ավազանի երկրների հետ և հայտնի էր «Մետաքսի մեծ ճանապարհ» անվանումով։

1.Տեղադրի′ր բաց թողնված տառերը.

Վայրէջք, ակնթարթ, ճգնավոր,  անօրեն,  արդուզարդ,  անէական,  կտրիճ,  սրբություն,  օրեցօր,  պախուրց,  ուղտապան, ուխտավոր:

2.Կազմի′ր 2-ական ածանցավոր բառ տրված կառուցվածքով:

նախածանց — արմատ — վերջածանց անտերություն,հակապատերազմական

արմատ — վերջածանց տիրություն,հիվանդանոց

նախածանց — արմատ անմարդ,ցմահ

3.Գտի′ր հականիշները.

Բուրավետ-գարշահոտ, պինդ-փխրուն, զառամյալ-դեռատի, համր-խոսուն, վախկոտ- խիզախ, խրթին- հեշտ

4.Բառակապակցությունները դարձրու′ բարդ բառեր.

Սյուներով զարդարված-սյունազարդ,  բարձր դիրք ունեցող-բարձրադիր,  քարից կերտված-քարակերտ,  ապակիներով պատված-ապակեպատ,  ուղիղ ընթացող-ուղղընթաց,  աշխարհով մեկ սփռված-աշխարհասփյուռ:

• Выполните задания:
• Восстановите вопросы.   
• Скажите, пожалуйста,
  Что вы сейчас делаете? Что вы читаете?
  Чем вы обычно занимаетесь?
  Когда вы были в парке?
  Почему вы не были на уроке?
  Кто вам дал учебник?
  У кого вы взяли учебник?
  Кому вы написали письмо?
  Когда вы приехали?
  Кем вы станете?Закончите предложения.Я знаю, кто он.
  Я знаю, как помочь тебе.
  Я знаю, что делает мама.
  Я знаю, что делать.
  Я думаю, что это правильно.
  Я понимаю, что это не правильно.
  Я вижу, что задание не выполнено.
  Я рад, что за тебя.
  Хорошо, что мама вернулась.
  Плохо, что ты заболел.
  Жаль, что я не пошла .
• _________________________
  • Поставьте на месте пропусков необходимые слова:

английский язык, по-английски, русский язык, по-русский, легкий,
легко, холодный, холодно, веселый, весело, интересный, интересно, внимательный, внимательно, быстрый, быстро.

• 1. Тамара давно изучает английский язык .Она свободно говорит и читает по-английски 2. Артур знает по-русский ещё не очень хорошо, потому что он изучает русский язык только три месяца. Но он немного говорит и понимает русский 3. Этот текст очень легкий Я легко расскажу его. 4. Сегодня на улице холодно Я не люблю холодные дни. 5. Моя подруга внимательная Она любит интересные фильмы. 6. Она рассказывает очень интересно 7. Эта книга интересная Ты прочитаешь её с удовольствием. 8. Я всегда внимательно слушаю преподавателя. 9. Наш врач очень веселый человек. 10. Ты говоришь быстро, я не понимаю тебя.
• __________________________________
• Проверьте, правильно ли вы употребляете притяжательные местоимения его, её, свой, мой.
  Мой друг живёт в другом городе. Я часто вспоминаю о моем друге и пишу ему письма. В них я всегда спрашиваю о его учёбе, о его жизни. Конечно, я рассказываю о своем жизни тоже. Мне всегда нравилась его сестра. Я хочу знать о том, что она делает, как ее дела, поэтому я спрашиваю друга о ее жизни, о ее успехах. Когда у нас будут каникулы, я хочу поехать в город, где живёт мой друг.
• _________________________________

Вставьте вместо точек глагол нужного вида.
1. Врач осмотрел больного и (давать – дать)дал ему нужное лекарство. 2. Дети
вошли в комнату и вежливо (здороваться – поздороваться) поздоровались со всеми. 3. Брат
прочитал книгу и (ставить – поставить) поставил ее в шкаф. 4. Передача кончилась, и я
(выключать – выключить)выключила телевизор. 5. Дети купили цветы и (дарить – подарить)подарили
их матери. 6. Мы (ужинать – поужинать)поужинаем и пойдем в театр. 7. Когда профессор
кончил читать лекцию, он (отвечать – ответить)ответил на вопросы студентов. 8. Когда
студенты (читать – прочитать)прочитали текст, они пошли в лабораторию.

Домашнее задание

Вероника(ж.р.), лиса(ж.р.), счастье(ср.р.), картина(ж.р.), поросенок(м.р.), Мадрид(м.р.), еж(ж.р.), Санкт-Петербург(м.р.)

•  Вспомните род имени существительного, определите род приведенных слов:

лето(ср.р.), стол(м.р.), одеяло(ср.р.), ручка(ж.р.), ноутбук(м.р.), сеть(ж.р.), воздух(м.р.), путь(ж.р.), друг(м.р.), дневник(м.р.)